Gebelik Şekeri

Gebelik döneminde gestasyonel diyabet, yani gebelik şekeri ikiz gebelikte tekil olanlara oranla daha sık görülüyor. Eğer ikiz gebelik yaşıyorsanız, hamilelik süreci için kendinizi hazırlamanız gerekenler listesinde gebelik şekeri de bulunuyor 🙂 Ben de kendimde çıkana kadar ne olduğunu bilmiyordum 🙂 Çıktığında ise hemen bir şeyler araştırmak, ne olduğunu, nasıl tedavi edildiğini ve risklerini öğrenmek istedim.

Bu yazıda size, gebelik şekeri bende çıktığında merak ettiğim konuları, kendi tecrübelerimle paylaştım. Umarım sizin aklınızdaki sorulara da cevap olur 🙂

Gebelik şekeri nedir?

Gebelik şekeri tıp literatüründe, “gebelik sürecinde yaşanan glukoz intoleransı” olarak tanımlanıyor (Metzger BE, Coustan DR (Eds.): Proceedings of the Fourth International Work-shop-Conference on Gestational Diabetes Mellitus. Diabetes Care 21 (Suppl. 2): B1–B167, 1998). Yani bildiğimiz şeker hastalığının, gebelik sürecinde vücut bulmuş hali. Kanda dolaşan şeker, sevgili langerhans adacıklarımızda yeterince insülin salgılanmadığı için dokulara geçemiyor. Dokular şeker bakımından açlık yaşıyor ve beyine bunu sinyal olarak iletiyor. Beyin de ne yapsın, aç bu dokular diye vücuda “daha çok şeker tüket” emrini veriyor. Halbuki kanda şeker var, ama işlevini yapamadan boş boş geziyor. İşte bu “şeker hastalığı”nın komik bir özeti 🙂

Hamilelik sürecinde de, normalde de, ya insülin takviyesiyle ya da diyetle ve ilaçlarla tedavi ediliyor, kandaki şeker seviyesi normale düşürülüyor.

Ben normalde çok yemek yiyen bir insan değilim, ancak gebelikte iştahım epey açıldı ve bu beni çok mutlu etti. Meğer yemek yemek çok da keyif veren bir aktiviteymiş 🙂

Hem hamileyim de zaten, kilo alsam da hakkım yani, bir de ikiz gebelik yaşıyorum.

Teşhis nasıl koyulur?

Her şey böyle güllük gülistanlıkken 26. haftada şeker yükleme testine girdim.

Şeker yükleme testi şöyle bir şey, öncelikle yükleme testinden önce bir kanınız alınıp şekeriniz ölçülüyor. Ardındani aşırı tatlı (mide bulandırıcı seviyede-içinde 50 gr glikoz var) bir bardak suyu içiyorsunuz ve 1 saat sonrasında tekrar kanınız alınıyor. Toplam 2 sefer kan alındıktan sonra o günlük işiniz bitmiş oluyor.

Ben gebelik şekeri çıkacağını hiç düşünmediğim için, bu işlemlerin ardından eşimle lahmacun yemeye gittik 😀 ben şeker sonucumu orada öğrendim, şaka gibi 😀 1 saatlik şeker yükleme testinin sonucunun 140 mg/dL altında olması beklenirken benimki 184 mg/dL çıktı.

Doktorum 100 gr’lık şeker yükleme testinin yapılması gerektiğini söyledi.

İnternetteki diğer kaynaklara baktığımda, bazı doktorların gebelik şekerini çok önemsemediğini, ilk yükleme yüksek çıkarsa sadece diyet vererek tedaviyi sonlandırdığını okumuştum. Benim doktorum 2. yüklemeyi yapmak isteyince canım sıkıldı, çünkü hem bir sürü kere kan alınacak hem de bu sefer 2 katı şekerli bir su içmiş olacağım.

Ama doktorumun sözünden çıkmak istemediğim için yaptırdım.

100 gr’lık yükleme testinde toplam 4 kere kanınız alınıyor. 1. sefer içmeden önce ve ardından da içtikten 1, 2 ve 3 saat sonra.

Aç karnına> 95 mg/dl

1.saattte> 180 mg/dl

2.saatte> 155 mg/dl

3.saatte> 140 mg/dl

Sonuçların yukarıda yazdığım gibi çıkması beklenirken, benim sadece açlık düzgün çıktı ve diğerleri yine yüksek çıktı.

Veeee böylece Gestasyonel Diyabet teşhisim konmuş oldu 🙂

Nasıl bir tedavi uygulanır?

O zaman üzülmüştüm, yani çok da üzülmedim ama, bebeklere bir zararı olur mu diye korktum. Doktorum beni endokrinolojiye yönlendirdi. Endokrin doktorum da aşırı tatlı bir insandı, beni bir diyetisyene yönlendirdi. 3 günlük çok sıkı bir diyet sonunda kanımdaki insülin seviyesine göre insülin kullanıp kullanmayacağım belli olacaktı.

Diyetimi harfiyen uyguladım. Her yemekten önce, yemeğin ilk lokmasından 1 saat ve 2 saat sonra olmak üzere günde 9 defa şekerimi ölçüp not ettim. Sonuçlarım her zaman sınırların altında çıktı.

Hemoglobin A1C ve fruktozamin testleri yapıldı. H-A1C kandaki son 3 aydaki şeker ortalamasını verirken, fruktozamin son 20 günün ortalamasını veriyor. Yani bu değerlere bakarak Ne zaman diyabet hastası olduğum anlaşılabiliyor.

Benim 2 değerim de normal çıktı, böylece hastalığımın çok yeni yani mesela 1 haftalık olduğunu anlamış olduk.

Bu sonuçlar doğrultusunda tedavimin sadece diyetle yapılacağına ve insülin kullanmama gerek olmadığına sevgili doktorum karar vermiş oldu 🙂

Diyet aşaması biraz zordu, şeker hastası olunca insan her şeyi yemek istiyor 😛

Ama konu bebekler olunca insan her şeyin en güzelini en doğrusunu yapmak istiyor. Dolayısıyla bu kadar zor bir diyet bile katlanılabilir geliyor.

Size diyet listemi aşağıda vereceğim ancak elbette boyunuza, kilonuza, yaşınıza ve şeker seviyenize göre uygun diyeti size doktorunuz vermeli. Ben sadece belki bir fikir olur diye paylaşmak istedim 🙂

Hamilelikte şeker yükleme testi zararlı mıdır?

Şeker yükleme testi, uluslararası kabul görmüş bir test. Bu konuda çok fazla farklı görüş var. Benim de, nacizane bir bilim insanı olarak, okuduklarımdan, dinlediklerim ve izlediklerimden anladığım özetle şu; şeker yükleme testi gebelik şekerinden daha zararlı değil!

Gebelik şekerinin riskleri nelerdir?

• Özellikle ilk 3 ayda ortaya çıkarsa, bebeğin çok hızlı bir hücre bölünmesi yaşadığı bu süreçte daha ciddi zararları olabiliyor. Doğumsal anormalliklere ya da düşüğe neden olabiliyor. Ancak hamile kaldığınız öğrendiğiniz ilk anlardan itibaren yeme içme düzeninize dikkat edip şekerini kontrol altına alırsanız bütün bu risklerin önüne geçmiş olursunuz.
• Hamileliğin sonlarına doğu çıkan gebelik şekerinde ise bebeğin fazla kilo alması ve iri bebek olarak dünyaya gelmesi riski mevcut. Ben bunu ilk okuduğumda “bunun neresi risk?” demiştim:) Ne güzel tombiş tombiş bebekler doğacak diye, ve fakat durum öyle değilmiş. Bu tür bebeklerde normal doğum sırasında ciddi travmalar yaşanabiliyor ve annenin de bebeğin de sağlığını tehlikeye atabiliyor.
• Yine son dönemlerde gelişen gebelik şekerinde, anneden bebeğe fazla şeker geçmesi bebeğin insülin salgılamasına neden olabiliyor, halbuki anne karnındaki bebekte insülin salgılanmasına gerek yoktur. Bebek doğduktan ve annenin kanından geçen şeker fazlalığı ortadan kalktığında, bu sefer bebeğin kanındaki fazla insülin dolayısıyla bebeğin şekeri düşebiliyor ve hipoglisemi meydana gelebiliyor (Kaynak: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gestational-diabetes/symptoms-causes/syc-20355339)

Doğum sonrası gebelik şekeri

Mucizevi bir şekilde doğumdan sonra diyabet miyabet kalmıyor. Bir taraftan çok sevindirici bir durum, her şeyi yiyebileceğiniz eski günlere dönmüş oluyorsunuz. Ama bir taraftan da zaten artık şeker hastası olmaıdğınız için canınız o kadar çok yemek istemiyor 😀 Yani en azından benim için böyle olduJ bir de zaten bebeklere bakmaktan yemek yemeye vaktim kalmıyordu 😛

Sonuç olarak gebelik şekeri ortaya çıkarılması gereken bir konu, teşhis edilmesi hem annenin hem de bebeğin sağlığı için çok önemli. Şeker yükleme testinin zararı, gebelik şekerinin yanında tartışılacak boyuttta değil. Ben yaşamış biri olarak size bunu anlatmak istedim. İyi ki test yapılmış, iyi ki teşhis konmuş, iyi ki doğru beslenmişim de ben kilo almadan bebeklerim çok iyi kilolarda ve sağlıkla dünyaya geldiler..

Bence şeker yükleme testine gerek kalmadan bile, kendinize sağlıklı bir diyet programı belirleyin ve doğru şekilde beslenmeye hamile olduğunu öğrendiğinizden ilk andan itibaren başlayın.

Sormak istediğiniz bir detay olursa her zaman sorabilirsiniz 🙂 Pek çok sevgiler..